Nove sankcije Ureda za kontrolu strane imovine pri ministarstvu finansija Sjedinjenih Američkih Država (SAD) otkrivaju da je priča o otcjepljenju Republike Srpske ušla u fazu ozbiljne organizacije i ne smije se odbacivati kao “populistička” retorika.
U petak, 17. januara uvedene su nove sankcije javnim ličnostima iz Republike Srpske zbog učešća u organizaciji obilježavanja neustavnog dana Republike Srpske. Objava o sankcijama je otkrila postojanje opasne grupe koja radi na razbijanju Dejtonskog sporazuma i Bosne i Hercegovine. Dio grupe su bili ministar unutrašnjih poslova RS-a Siniša Karan i generalni sekretar Vlade RS-a Dalibor Panić.
“Osim ovih napora, Dodik je 2024. godine zadužio nekoliko dužnosnika Saveza nezavisnih socijaldemokrata (SNSD) da sazovu radnu skupinu za izradu plana otcjepljenja RS-a od BiH. I Karan i Panić bili su dio te secesionističke radne skupine koja je izradila Dodikov plan za otcjepljenje”, navodi se u listi sankcionisanih.
Iz ovoga saznajemo da je najkasnije 2024. godine, dakle u godini kada je Bosna i Hercegovina dobila kandidatski status od EU, SNSD počeo konkretno raditi na otcjepljenju. Druga zabrinjavajuća činjenica jeste da je u rad na otcjepljenju Republike Srpske učestvovao ministar unutrašnjih poslova, osoba koja u svojoj domeni ima odgovornost nad policijskim organima, tj. ljudima koji su naoružani i obučeni za upotrebu oružja. Dalje saznaje se i da je plan o otcjepljenju Republike Srpske već izrađen.
Bitno je istaći da postoji razlika između političke retorike koja ulazi u okvire slobode govora i formiranja grupa koje rade na planu za otcjepljenje. Objava informacije koja je u posjedu američkih zvaničnika je zapravo potvrda da Milorad Dodik nije samo pričao o nezavisnosti Republike Srpske nego konkretno i radio na njoj, ali to očito nije ozbiljno shvaćeno.
“Postoji odluka o razdvajanju, ali još nije određen konkretan datum. Potrebno je da se uradi dosta analiza. Mi bismo to željeli već sada, ali, osim nas, postoje još dvije strane u tom procesu. Za ovo je, naravno, potrebno vrijeme”, rekao je Dodik u intervjuu za TASS na marginama Peterburškog međunarodnog ekonomskog foruma u junu 2024. godine, tj. godini kada je formirana radna grupa.
Slično je Dodik govorio i početkom ove godine kada je poručio da je spreman da ide do kraja, “nezavisnosti Republike Srpske”. Naravno, priča o nezavisnosti nije počela 2024. godine, ali je očito da je ona intenzivirana. Na petom kongresu SNSD-a 2015. godine usvojena je deklaracija o “slobodnoj i samostalnoj” Republici Srpskoj. Tada je najavljen referendum o nezavisnosti RS-a 2018. godine ukoliko ne budu vraćene ovlasti. Ovlasti naravno nisu vraćene, ali ni referendum nije održan.
Ako nešto izgleda kao vuk, oglašava se kao vuk i ima dlaku kao vuk, vjerovatno se radi o vuku. Tako bi i domaći pravosudni organi, politički lideri, ali i međunarodne institucije zadužene za provedbu Dejtonskog mirovnog sporazuma trebale preuzeti odgovornost i utvrditi kada je formirana grupa koja radi na otcjepljenju RS, ko učestvuje u njoj i poduzeti odgovarajuće mjere s ciljem zaštite ustavno-pravnog poretka Bosne i Hercegovine.
Visoki predstavnik Christian Schmidt je u više navrata naglašavao da je spreman koristiti Bonske ovlasti. Učešće ministra unutrašnjih poslova u operativnim planovima za razgradnju Bosne i Hercegovine je kršenje Dejtonskog sporazuma i crvena linija na kojoj bi visoki predstavnik morao reagovati.
Čak i prije visokog predstavnika na informaciju o postojanju grupe bi moralo reagovati Tužilaštvo Bosne i Hercegovine i utvrditi ko narušava Ustav Bosne i Hercegovine. Konačno, jasno je da je januar mjesec skijanja za političke lidere, ali zabrinjavajuća je šutnja probosanskih političkih lidera koji očito nisu sposobni prepoznati politički momenat i izvan komforne zone poduzeti mjere na zaštiti teritorijalnog integriteta države. – piše Klix.
